2.3. Motto
Optymalna koncentracja pozwala na szybkie i przyjemne uczenie się bez dużego trudu i zmuszania się do nauki nawet mniej lubianych przedmiotów.
2.3. Wprowadzenie
Dzięki optymalnej koncentracji możemy sprawnie wykonać zadanie i szybko zapamiętać materiał. W stanie optymalnej koncentracji można się nawet z przyjemnością uczyć zagadnień, które nie należą do najbardziej lubianych przez nas, tak jakby należały do naszego hobby.
2.3.1. Czym jest optymalna koncentracja i dlaczego jest bardzo ważna?
Koncentracja to skupienie uwagi przez pewien czas na danym zagadnieniu (obszarze wiedzy, który chcemy przyswoić) pozwalające go szybko zapamiętać.
Będąc optymalnie skupionym, „chłoniemy” wiedzę całym sobą i jest to dla nas przyjemnym doświadczeniem. Gdy uczymy się przedmiotu, który nas bardzo interesuje, jest naszym hobby, wykorzystujemy do tego podświadomie niemalże wszystkie zmysły. Nie wkładamy w to trudu, świadomego wysiłku – skupienie przychodzi samo i wiąże się z uczuciem głębokiego zainteresowania tematem, radością i przyjemnością poznawania go.
W stanie optymalnego skupienia np. gdy czytamy nowy numer miesięcznika historycznego albo nowinki ze świata nowych technologii (gdy to jest naszym hobby), nawet hałasy na ulicy nam nie przeszkadzają, w ogóle nie zwracamy na nie uwagi.
Koncentracja optymalna jest sytuacją bardzo pożądaną. W takim stanie możemy szybko przyswajać nową wiedzę. Warto w związku z tym wypracować umiejętność optymalnego koncentrowania się na nauce rzeczy, które niekoniecznie należą do lubianych przez nas.
2.3.2. Od czego zależy koncentracja i co ma na nią duży wpływ?
Jest wiele czynników mających wpływ na poziom naszej koncentracji:
– jasno zdefiniowane cele i duża motywacja, np. dążenie do dostania się na dane studia powiązane z zainteresowaniami i pracą, jaką w przyszłości chcielibyśmy wykonywać;
– lubienie danego materiału i wynikająca stąd chęć przyswajania go, np. ktoś, kto lubi historię, będzie czytał nawet dodatkowe opracowania, wykraczające mocno poza wymagania szkolne; uczeń interesujący się informatyką będzie zgłębiał zagadnienia, które są na studiach. Jeśli ktoś zupełnie nie lubi zagadnień np. z chemii, będąc w liceum ogólnokształcącym i jest negatywnie do nich nastawiony, to aby się ich nauczyć, będzie musiał włożyć w to dużo więcej wysiłku niż osoba która interesuje się medycyną i pod tym kątem przygotowuje się do matury czy też egzaminów;
– dobre zarządzanie czasem: czas na solidną pracę i aktywny odpoczynek, czas dla bliskich, czas na rozwój duchowy, wypracowanie stałego, konkretnego czasu na naukę;
– dobre i ergonomiczne (wygodne, z niezbędnymi rzeczami pod ręką, dobrym oświetleniem, wygodnym fotelem) zorganizowanie miejsca pracy;
– wypracowane algorytmy i procesy sprawnego uczenia się, zarządzania zadaniami do wykonania;
– dbanie o dobrą kondycję fizyczną, psychiczna i duchową (szerzej o tym jest w punkcie 2.3.4.)
2.3.3. Co to jest koncentracja wymuszona i jak ją zmieniać w koncentrację optymalną?
Koncentracja wymuszona (a nawet mocno wymuszona) jest najczęściej spotykana w typowym, a zwłaszcza mało świadomym i efektywnym procesie ucznia się – kiedy przystępujemy do nauki bez motywacji, zapału, w złych warunkach (słabe oświetlenie, hałas, zbyt niska lub wysoka temperatura, niedotleniony i niewyspany organizm…)
Aby skupić uwagę na danym zagadnieniu przez dłuższy czas, warto wypracować umiejętność przechodzenia od koncentracji wymuszonej do optymalnej. Dzięki koncentracji optymalnej (nie słabej lub mocno wymuszonej) można znacznie szybciej i przyjemniej się uczyć.
Mając teraz wiedzę na temat optymalnej koncentracji, staraj się ją jak najlepiej wykorzystać. Ucząc się nawet niezbyt interesujących Cię zagadnień, wykorzystaj podane w artykule czynniki wspomagające optymalną koncentrację, staraj się polubić nielubiany przedmiot i przez jakiś czas zaangażować się w naukę go tak, jakby był on twoją pasją. Dzięki takiemu zasymulowaniu polubienia przedmiotu z czasem Twoje podejście do jego nauki się zmieni. Będziesz w stanie, ucząc się tego przedmiotu, optymalnie się na nim skoncentrować. Na przykład, jeśli nie przepadasz za geografią w LO, przystępując do nauki, spróbuj tak się jej uczyć, jakby Cię mocno interesowała, a po pewnym czasie powinieneś mieć już przynajmniej trochę lepsze nastawienie do niej.
W nabraniu zapału w uczeniu się nielubianych przez nas przedmiotów pomaga też świadomość, że ucząc się przedmiotów, które pozornie wydają się nam zbędne, rozwijamy swój mózg, mamy szerszy obraz świata i solidne ogólne podstawy ułatwiające i przyspieszające przyswajanie nowego materiału (szeroka wiedza zdobyta w liceum ogólnokształcącym naprawdę pomaga potem nawet na bardzo specjalistycznych studiach). Ucząc się, nasz mózg rozwija się i powstają nowe połącznia międzyneuronalne (większa siła i liczba połączeń synaptycznych między neuronami), dzięki czemu jesteśmy także w stanie coraz sprawniej i szybciej uczyć się.
2.3.4. Dlaczego warto dbać o dobrą kondycję fizyczną, psychiczną i duchową?
Dbając o dobrą kondycję fizyczną, psychiczną i duchową, będziesz w stanie optymalnie skoncentrować się na czekających Cię zadaniach do wykonania oraz maksymalnie wykorzystać możliwości, jakie posiadasz. To jest szczególnie ważne w okresie przed maturą, która ma ogromny wpływ na resztę Twojego życia, czy też przed innymi ważnymi egzaminami.
Jeśli chodzi o kondycję fizyczną, to systematyczny wysiłek fizyczny jest znakomitym lekarstwem na lenistwo. Dzięki niej mózg jest lepiej ukrwiony, a tym samym dostaje więcej paliwa – tlenu. Na niedbalstwo z kolei bardzo pomaga dokładne i solidne wykonywanie nawet prostych codziennych czynności. Jak już coś robisz to rób, to raz a porządnie.
Jeśli chodzi o kondycję duchową, to w zdrowym ciele zdrowy duch. Na kondycję duchową ma wpływ kondycja fizyczna. Kondycję duchową, poza stałymi praktykami religijnymi, możesz też rozwijać, słuchając / oglądając np. konferencji ojca Adama Szustaka na LangustaNaPalmie.pl Ojciec Adam znakomicie pomoże Ci z częstymi problemami w relacjach chłopak – dziewczyna i nie tylko. Ekspertem od relacji męsko – damskich oraz mąż – żona i rodzinnych jest pan Jacek Pulikowski. Jego konferencje i książki znajdziesz na jego stronie JacekPulikowski.PL
Myślę, że dużo z Twoich kłopotów i zmartwień będą w stanie rozwiązać powyższe dwa bezcenne źródła.
W obliczu większych problemów i smutków, które blokują pracę i nie pozwalają sprawnie funkcjonować, może warto zwrócić się do sprawdzonego i pewnego psychologa.
2.3. Ćwiczenia
– pobierz i wydrukuj załączony plik: Poziom_2.3._MasterStudentPL.pdf
– przeczytaj pytania i wypisz długopisem po 3-5 odpowiedzi do nich, dzięki temu dobrze uświadomisz sobie poruszane tu zagadnienia, zapamiętasz je i dostosujesz do swoich potrzeb;
– kartki zachowaj sobie w segregatorze i przejrzyj je po 1 dniu, następnie – po 7 dniach, potem – po miesiącu;
– przeglądając swoje odpowiedzi po 7 i 30 dniach, wypisuj najważniejsze odpowiedzi i inne wnioski, jakie wyciągnąłeś w stosunku do siebie, przerabiając ten rozdział z poziomu pierwszego.
2.3 Podsumowanie
Mając teraz większą świadomość tego, czym jest koncentracja optymalna i jak bardzo jest ważna w sprawnej nauce, popracuj nad nią. Stopniowo wdrażaj w Twój proces uczenia się elementy, które się na nią składają. W kolejnych artykułach poszerzę informacje dotyczące elementów składających się na lepszą koncentrację. Część zagadnień była już poruszona na „Poziomie 1”. Dzięki jednoczesnemu (synergicznemu) wykorzystaniu wszystkich czynników niezbędnych do optymalnej koncentracji, będziesz się uczył o wiele szybciej, nawet niekoniecznie lubianych zagadnień. Pamiętaj, że nie od razu uda Ci się wszystko zmienić i wdrożyć. Krok po kroku zmieniaj i udoskonalaj swoje podejście i nastawienie do nauki, a po pewnym czasie będziesz w stanie szybko optymalnie się skoncentrować i osiągać lepsze wyniki w krótszym czasie.
